Energiekosten nekken biljartcafés: warme biljarttafel kost nu drieduizend euro per jaar
Het biljart lekkerder op een warm
laken. Maar daar hangt wel een prijskaartje aan. zeker als je
meerdere
tafels hebt staan, zoals de Sportpub in Goes. ©Mercelle Davidse
Energiekosten
nekken Zeeuwse biljartcafés: warme biljarttafel kost nu drieduizend
euro per jaar
Uitbaters van Zeeuwse biljartcafés houden hun hart vast. Hoe
warmer het laken, hoe beter de ballen rollen, zeggen biljarters.
Maar warmte kost geld.
Ondine van der Vleuten 26-10-22, 19:25 Laatste update: 26-10-22,
19:37
Drieduizend euro per tafel, per jaar. Dat is wat het nu kost om het
biljart warm te houden, weet Berry Dallinga van Hotel Dallinga in
Sluiskil te vertellen. ,,De prijs is vervijfvoudigd. Mijn eigen
tafels staan standaard uit, want er wordt maar af en toe op gespeeld.
Een dag tevoren zet ik ze aan, zodat ze tijdig opgewarmd zijn. Ik
heb in mijn hotel twee biljarttafels. Ze staan in de feestzaal en
kunnen in de vloer zakken", zegt Dallinga. ,,Maar in een echt
biljartlokaal staan er wel tien tafels. Begrijpelijk dat er met de
huidige prijzen biljartzalen zijn waar het niet meer te betalen is.
Als je voor de competitie uit speelt, moet je maar afwachten of de
tafel verwarmd is. Er zijn al uitbaters in Nederland en België die
zeggen: ik stop ermee, ik ga sluiten.”
Vocht in de wol
Alles koud en kil, dat nodigt niet uit.
Berry Dallinga, Hotel Dallinga
De driebander uit Sluiskil speelt in de Nederlandse eredivisie, in
dezelfde ploeg als de huidige Nederlands kampioen driebanden Jean
Paul de Bruijn uit Hulst. Driebanden is de moeilijkste vorm van
biljarten - volgens sommigen zelfs de zuiverste vorm. Het vereist
een perfecte tafel. Biljarttafels hebben een tafelblad van
spiegelglad leisteen, volmaakt effen, zodat de bal ongehinderd kan
rollen. Over dat leisteen zit traditiegetrouw een groen laken
gespannen van wol of een wolmix. Daar gaat vocht in zitten. Vocht in
het doek geeft weerstand en remt de ballen af, legde Joop van den
Oudenhoven op de website zeeland-biljart.nl uit. En daarom worden de
biljarttafels verwarmd, meestal tot een graad of 30. Op een droog
doek rolt de bal nét iets langer en pakken effectballen net iets
fraaier uit. Al zet Nico Peeters van Tapperij 's Lands Welvaren in
Kwadendamme daar wel een kanttekening bij: ,,Het begint bij talent.
Het scheelt wel íets, maar bij sommigen zit het toch tussen de oren.”
Ping Zhao van Poolcafé The Roadhouse in Middelburg: ,,Het licht kan
niet uit, de verwarming kan niet uit." © Lex de Meester
De KNBB (Koninklijke Nederlandse Biljart Bond) neemt de zaak uiterst
serieus. Directeur Willem La Riviere: ,,We hebben besloten tijdelijk
het voorschrift dat wedstrijdtafels voor het biljarten verwarmd
moeten zijn, te laten vallen. We hebben op onze website ook tips
voor verduurzaming gegeven.” Want de energiekosten voor de tafels
zijn maar een deel van het probleem. Biljart- en pooltafels nemen
nogal wat ruimte in beslag. Ook die ruimte moet worden verlicht en
verwarmd. Dallinga: ,,Ik hoor van jongens die ook in de Belgische
competitie spelen dat daar niet alleen de tafels, maar ook de
verwarming vaak uit gaat. Dat is geen goed teken. Alles koud en kil,
dat nodigt niet uit.”
Klap op klap
In de biljartzalen van Sport Pub in Goes staan drie gewone, vier
snooker- en een stuk of acht pooltafels. Totale vloeroppervlak: 838
m2. Vincent Peemen: ,,In deze branche gaat het om grote bedrijven
met veel vierkante meters. In het algemeen gaat het om avondzaken
die hun geld bovendien niet in de zomer, maar in de donkere en koude
wintermaanden verdienen. Vaak is er geen terras of keuken waar
inkomsten vandaan komen. De gedwongen sluiting tijdens corona heeft
ons hard geraakt. En dan komt nu deze energiecrisis er nog bij.”
Stefan van Rossum en Ping Zhao zijn eigenaar van Poolcafé The
Roadhouse in Middelburg, waar op zo'n 900 m2 voornamelijk pooltafels
staan, en één biljarttafel. Zhao: ,,De pooltafels hoeven niet
verwarmd te worden. Maar ik kan hier de verwarming niet uitdoen; 's
winters is het hier zonder verwarming ijskoud. De verlichting kan
natuurlijk ook niet uit. En de biljarttafel staat altijd op 31
graden.”
De thermostaat onder het biljart staat
standaard op zo'n dertig graden. © Lex de Meester
Bij Nico Peeters in 's Lands Welvaren in Kwadendamme (twee grote en
twee kleine tafels) worden veel wedstrijden gespeeld. Zes avonden in
de week, op dinsdag- en donderdagmiddag én als er wedstrijden zijn,
staat de verwarming van de tafels aan. Ook de zaal is en blijft
verwarmd (‘Anders wordt het biljarten minder leuk’). Zoals in meer
zalen zitten ook hier tegenwoordig tijdschakelaars onder de tafels.
,,Die springen na de wedstrijd uit en 's morgens weer aan. Een warme
biljarttafel heeft ook z'n voordelen. Zo'n grote leisteenplaat die
opgewarmd is, functioneert een beetje als kachel voor het café.”
Synthetische lakens
Het wollen, groene laken maakt overigens in veel cafés plaats voor
een synthetische variant. ,,Ik heb die op mijn grote tafel ook
liggen”, vertelt Peeters. Voordeel: ze nemen geen vocht op en zijn
van nature al gladder. Te koop in allerlei kleuren, maar blauw is
favoriet. Naar verluidt omdat de ballen daarop zo mooi afsteken, op
televisie.
Wij hebben drie wedstrijdtafels en die zijn allemaal van een
tijdschakelaar voorzien
Annelies Baarends,
Café Baarends
Een half jaar geleden heeft Vincent Peemen de lakens in zijn zaak
vervangen voor synthetische. ,,Een geluk bij een ongeluk", zegt
Peemen. Verwarmen is dus niet meer zo noodzakelijk. Toch staan er
vier verwarmde tafels. ,,Normaal gesproken zaten die altijd op 33
graden, maar ik heb de thermostaat nu op 26 gezet. Scheelt toch weer
zeven graden. Wij zijn overgestapt op een variabel contract. Dat is
in één klap tweeduizend euro per maand méér.”
Door het traditionele groene wollen laken
te vervangen door een synthetische, zoals hier in Sport Pub Goes
waar Nico Peeters van ’s Lands Welvaren in Kwadendamme op speelt, is
een deel van het probleem al opgelost. Synthetische lakens nemen
minder vocht op, en behoeven dus ook minder verwarming. © Marcelle
Davidse
,,Stiekem gebruiken die biljarts heel veel stroom", weet Annelies
Baarends van Café Baarends in Goes te vertellen. ,,Wij hebben drie
wedstrijdtafels en die zijn allemaal van een tijdschakelaar voorzien.
Een uur voor de zaak opengaat springen ze aan, een uur voor we
sluiten uit. Dat is al jaren zo.”
Een koud biljart, dat vinden biljarters nooit fijn
Robért van Oosterhout, Wilhelmina Billards
Café Baarends onderhoudt al generaties innige contacten met
Wilhelmina Billards, de Amsterdamse fabriek die in 1895 werd
opgericht. De fabriek levert lakens van een hoge kwaliteit wolmix.
Baarends: ,,Zij komen nog steeds vanuit Amsterdam nieuwe lakens bij
ons leggen.” De interesse in synthetische lakens neemt door de
energiecrisis toe, geeft Robért van Oosterhout van Wilhelmina
Billards aan. Ten eerste omdat ze zo glad zijn. ,,Wij horen wel dat
dat als prettig ervaren wordt bij biljartsporten als driebanden,
waarbij de bal snel moet reageren. Bij andere biljartsporten is dat
veel minder van belang.” Ook het feit dat ze niet verwarmd hoeven
worden, is in deze tijd een pre. Voor de uitbater van de biljartzaal
dan. Van Oosterhout: ,,Een koud biljart, dat vinden biljarters nooit
fijn.”
De verwarming wat lager is dus niet fijn voor een biljarttafel, maar
wat doet het eigenlijk met ons?